Τι είναι η χοληστερόλη;

H χοληστερόλη είναι μια ουσία που ανήκει στα λίπη. Τα λίπη είναι απαραίτητα στον οργανισμό για τη σύνθεση άλλων χρήσιμων ουσιών και σαν καύσιμη ύλη για την παραγωγή ενέργειας. Αν και συχνά αναφέρεται σαν «δηλητηριώδης» δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτή. Η ολική χοληστερόλη αποτελείται από δύο κυρίως κλάσματα, την LDL-χοληστερόλη, που είναι η «κακή» χοληστερόλη και την HDL-χοληστερόλη που είναι η «καλή» χοληστερόλη.

Τι είναι η υπερχοληστερολαιμία;

Η αύξηση της ποσότητας της χοληστερόλης στο αίμα πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα. Υπερχοληστερολαιμία μπορεί να έχουν και τα παιδιά και μάλιστα από μικρή ηλικία. Σημασία για την υγεία μας έχει το ποσό των διαφόρων τύπων χοληστερόλης στο αίμα μας. Η αυξημένη «κακή» χοληστερόλη ευθύνεται για τη βλάβη των αγγείων και την καρδιαγγειακή νόσο σε νεαρή ηλικία. Η αυξημένη «καλή» χοληστερόλη προστατεύει από καρδιαγγειακά νοσήματα. Όταν η «καλή» χοληστερόλη είναι χαμηλή ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου είναι πολύ μεγάλος.

Πώς θα μειωθεί η “κακή” χοληστερόλη στο παιδί σας;

Στα παιδιά η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση είναι αρκετά για να μειώσουν τα επίπεδα της «κακής» και να αυξήσουν τα επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης. Στα παχύσαρκα παιδιά η σύγχρονη μείωση του βάρους είναι απαραίτητη. Φάρμακα χρησιμοποιούνται σε ελάχιστες περιπτώσεις παιδιών μεγαλύτερων των 10 χρόνων.

Η λεγόμενη «υγιεινή διατροφή» πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα αν έχουν υπερχοληστερολαιμία ή όχι. Αν το παιδί συνηθίσει να τρέφεται υγιεινά ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, αργότερα στη ζωή του, θα μειωθεί. Τα παιδιά χρειάζονται ένα σωστό ισοζύγιο από υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη. Τα λίπη είναι πηγή ενέργειας, είναι απαραίτητα για την απορρόφηση πολλών βιταμινών και μας δίνουν τα απαραίτητα για τον οργανισμό μας λιπαρά οξέα. Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να αφαιρούνται ή να μειώνονται πολύ. Σε μια σωστή διατροφή τα λίπη δεν πρέπει να είναι κάτω από το 30% των συνολικών θερμίδων που χρειάζεται το κάθε παιδί, ανάλογα με την ηλικία του. Αντί για τροφές πλούσιες σε κεκορεσμένα λίπη πρέπει να χρησιμοποιούνται τροφές πλούσιες σε πολυακόρεστα και κυρίως μονοακόρεστα λίπη.

Δεν υπάρχουν μαγικές «καλές τροφές» που θα αλλάξουν γρήγορα τη χοληστερόλη του παιδιού σας. Διδάξτε τα παιδιά να επιλέγουν τροφές με χαμηλά λιπαρά, χαμηλό κορεσμένο λίπος και χοληστερόλη, με μειωμένο αλάτι και μειωμένα πρόσθετα σάκχαρα.

Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο τρόπος μαγειρέματος. Το τηγάνισμα και το τσιγάρισμα μετατρέπουν τα ακόρεστα λίπη σε κεκορεσμένα. Ο υγιεινότερος τρόπος μαγειρέματος είναι το ψήσιμο στη σχάρα και το βράσιμο στον ατμό. Αφαιρούμε το λίπος από τα κρέατα και τα πουλερικά πριν τα μαγειρέψουμε. Προσθέτουμε το λάδι προς το τέλος του μαγειρέματος.

 

Επιλέγουμε

Αποφεύγουμε

✓ Κρέατα χωρίς λίπος π.χ. άπαχο μοσχάρι ✓ Κοτόπουλο και γαλοπούλα στήθος χωρίς πέτσα, κουνέλι (ψητά στη σχάρα ή βραστά στον ατμό) ✓ Ψάρια π.χ. βακαλάος, λιθρίνι, γλώσσα (ψητά στη σχάρα ή βραστά) ✓ Τα περισσότερα ψάρια έχουν λιγότερα κεκορεσμένα λίπη και χοληστερόλη από τα κρέατα και τα πουλερικά ✓ Άπαχα τυριά π.χ. ανθότυρο, ανάλατη μυζήθρα ✓ Μαλακή μαργαρίνη (περιέχει ακόρεστα λιπαρά) ✓ Ελαιόλαδο (περιέχει μονοακόρεστα λιπαρά) Χρησιμοποιείται ωμό ή στο τέλος του μαγειρέματος ✓ Φυτικά έλαια με πολυακόρεστα λιπαρά π.χ. ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, σογιέλαιο. Αν υπερθερμανθούν τα πολυακόρεστα λιπαρά μετατρέπονται σε κεκορεσμένα ✓ Ψωμί ολικής αλέσεως ✓ Ρύζι – όσπρια ✓ Δημητριακά με λίγη ζάχαρη ✓ Πολλά φρούτα και λαχανικά. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην μείωση της χοληστερόλης ✓ Χυμούς φρούτων χωρίς ζάχαρη ✓ 2-3 κρόκους αυγών την εβδομάδα (βρασμένα). Υπολογίζονται και αυτά που περιέχονται σε άλλες  τροφές ✓ Λεύκωμα αυγών χωρίς περιορισμό ✓ Σπιτικά γλυκά και κέικς που έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο ασπράδια αυγών

! Παχιά κρέατα και παχιά πουλερικά ! Αλλαντικά- εντόσθια ! Πίτσες, χοτ- ντογκς ! Καλαμαράκια, χταπόδια, γαρίδες (αυξημένο ποσό χοληστερόλης) ! Προτηγανισμένες τροφές π.χ. πατατάκια, γαριδάκια ! Πάνω από 2-3 κρόκους αυγών την εβδομάδα ! Βούτυρα – κρέμα γάλακτος ! Τυριά με πολλά λιπαρά (κίτρινα, παχιά φέτα) ! Γιαούρτια με πολλά λιπαρά ! Παγωτά ! Σοκολάτες ! Γλυκά με σοκολάτα και αυγά ! Καρύδες (περιέχουν κεκορεσμένο λίπος) ! Τηγανιτά ! Τσιγαριστά

 

Τονίζεται ότι στα παιδιά:

Σωματική άσκηση

Το παιδί ενθαρρύνεται στην κίνηση και το παιχνίδι. Η τηλεόραση πρέπει να περιορίζεται σε κάτω από 1 ώρα την ημέρα. Η φυσική άσκηση όπως η κολύμβηση, η ποδηλασία, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το βόλεϊ και το τένις, μειώνει το βάρος σώματος, «βελτιώνει» την «κακή» και αυξάνει την «καλή» χοληστερόλη.

 

Πηγή: Φυλλάδιο Ιατρείου Διαταραχών των λιπιδίων- Β’ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστήμιο Αθηνών Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Αγλαιά Κυριακού».